QR کدها توسط یکی از شرکت‌های زیرمجموعه صنایع خودروسازی تویوتا ژاپن به نام کابوشیکی-گایشا دنسو در سال ۱۹۹۴ میلادی اختراع و مورد استفاده قرار گرفت. انگیزه و هدف اصلی این شرکت احساس نیاز به نوعی رمز با شتاب و سرعت رمزگشایی بالا جهت بخش سرمایه گذاری شان بوده است.

 پس از آنکه کشورهای انگلیسی زبان از سال 1997 شروع به استفاده از این نوع رمز کردند نام "QR" کوتاه شده "Quick Response" به معنی (پاسخ سریع) را برای آن انتخاب کردند و به همین نام در سازمان‌های بین‌المللی آن را به ثبت رساندند.

ماساهیروهارا (Masahiro Hara)، آن زمان، کارمند شرکت دنسو ویو (Denso Wave) بود که در صنعت تولید قطعات خودرو فعالیت می‌کرد.

در آن زمان برای ذخیره اطلاعات کالا، از سیستم بارکد استفاده می‌شد. اما بارکدها فقط قادر به نگهداری حدود 20 کاراکتر بودند و در برخی موارد، روی یک بسته قطعات خودرو، گاه تا ده بارکد زده می‌شد که باید هر کدام به طور جداگانه خوانده می‌شد و این، کار را برای کارگران مراکز پردازش کالا سخت می‌کرد.

هارا که خود در اوایل دهه 1980 میلادی، در ساخت یک دستگاه خوانش بارکد نقش داشت، می‌دانست که این روش، محدودیت‌های خود را دارد.

وی که هم اکنون مهندس ارشد شرکت است، می‌گوید: داشتم به صفحه بازی گو (Go)نگاه می‌کردم که مهره‌های سیاه و سفید روی شبکه خطوط آن، ردیف شده بود و آنجا بود که دریافتم این روش خوبی برای انتقال اطلاعات زیاد در آن واحد است.

26 سال پس از آن، این الگوهای دو بعدی که از مربع‌های سیاه و سفید تشکیل شده و می‌تواند تا 200 برابر بارکدهای استاندارد، اطلاعات در خود ذخیره کند، موجب تحول در خرید، سفر و دسترسی ما به وب‌ سایت‌ها شده است.

کد کیو آر (QR Code) البته سال‌ها، تا زمان ابداع گوشی‌های هوشمند مجهز به دوربین، چندان گسترش نیافت و این دوربین موبایل بود که با ارایه قابلیت خوانش کد‌های کیوآر، سرنوشت این ابداع را از این رو به آن رو کرد و امروز، در دوران همه‌گیری کرونا، این کد با یک انقلاب و رنسانس دوباره مواجه شده است.

 پیش تر بسیاری از گوشی های هوشمند هنوز مجهز به اسکن کردن این کدها نبوده و نیازمند نصب اپلیکیشن های نامعتبر و حجم بالا بودند. بنابراین هیچ کس تمایلی به استفاده از آن ها نداشت. تا زمانی که در دوران کرونا، برای پیشگیری از همه گیری و تماس با سطوح، افراد و سازمان ها ناچار به استفاده از ابزارها و تکنولوی های غیرتماسی شدند. این اجبار، خوشبختانه باعث شد تا حق مطلب در مورد هویت کیوآرکدها ادا شود.

از ابتدای امسال، کیو آر کد تقریبا به همه چیز راه یافته است؛ از پذیرش رستوران‌ها تا منوهای دیجیتال و ابزارهای پرداخت بدون تماس و...

هارا که اکنون 63 سال دارد، می‌گوید وقتی که پرداخت‌های بدون تماس با استفاده از کد کیو آر را نخستین بار در چین دیده، شگفت‌زده شده است. وی می‌افزاید: هرگز گمان نمی‌کردم که از این کدها به عنوان شکلی از پول استفاده شود.

هارا می‌گوید: من واقعا خشنودم که این کدها به منظور تامین امنیت مردم به کار گرفته شده است. در سال 1994 ما روی استفاده از کیو آر کد در اقتصاد متمرکز بودیم و هرگز فکر نمی‌کردم که برای موردی همچون کرونا مورد استفاده قرار بگیرد.

• مزایای کیوآرکد
• سریع و عاری از هر گونه اشتباه

اگر کیوآر کدها وجود نداشتند، تنها راه برای ارتباط مصرف‌کنندگان و مخاطبین برندها استفاده از یک URL بود. تایپ URL زمان‌بر و نوشتن آن بر روی صفحه کوچک موبایل سخت است.همچنین مخاطبین و مصرف‌کنندگان هنگام تایپ URL ممکن است که دچار اشتباه شوند. در مقایسه با این‌ها، اسکن کردن کیوآرکدها یک فرایند سریع و بدون خطا است که به راحتی به صفحه و لینک مورد نظر انتقال داده می شوید. برداشت پول نقد مبتنی بر کیوآر کدها در مقایسه با برداشت معمولی  که ۴۷ ثانیه زمان نیاز داشت، بسیار سریع‌ترعمل می‌کرد (در ۸ ثانیه مشتریان می‌توانستند پول خود را برداشت کنند). این موضوع نشان می‌دهد که کیوآر کدها برای کاربر سریع‌تر و راحت‌تر هستند. این یکی از مزایای کیوآر کدها هست که باعث محبوبیت آنها نیز شده است.

• ذخیره حجم بالایی از داده ها

در ۲۰۱۵ رسانه‌های بسیاری اعلام کردند که محصول محبوب نستله در هند حاوی مقدار زیادی سرب است. نستله به خاطر این ادعاها برای مدتی نتوانست در هند فعالیتی داشته باشد. البته این ممنوعیت به زودی رفع شد اما نستله می‌دانست که مردم اکنون به محصول او اعتماد کمتری دارند. به همین دلیل برای جلب اعتماد دوباره مشتریان خود یک کیوآر کد بر روی محصولات خود قرار داد که لیست مفصلی از مواد تشکیل دهنده و سایر اطلاعات مهم در مورد ایمنی، محیط زیست و جامعه به مشتریان ارائه می‌داد. بدیهی است که این اطلاعات را نمی‌توانست بر روی بسته‌بندی چاپی خود استفاده کند اما با یک کیوآر کد توانست تمامی اطلاعات را به مشتریان خود ارائه دهد. خریداران تنها با اسکن این کیوآر کدها وارد سایت نستله می‌شدند و تمامی اطلاعات را دریافت می‌کردند.

• تعامل با محتواهای غنی

کلمات خوب هستد و یک تصویر شامل هزاران کلمه است. اما هر ویدیو از هزاران تصویر تشکیل شده است. اهمیت ویدیو و تصاویردربازاریابی آنلاین بسیارمشهود است، اما از این محتواها نمی‌توان در بازاریابی مبتنی بر چاپ استفاده کرد.

بازاریابان با استفاده از کیوآر کدها به این محتواهای غنی دسترسی پیدا می‌کنند. به عنوان مثال یک شرکت مواد غذایی بر روی بسته‌بندی پاستا یک کیوآر کد قرار داده است. مصرف‌کنندگان با اسکن این کیوآر کد به یک ویدیو که دستور پخت یک نوع پاستاست، هدایت می‌شوند. این یکی از مزایای کیوآر کد است که برای بازاریابان مبتنی بر چاپ بسیار مهم بود و آنها توانستند از محتواهای آنلاین برای محصولات خود استفاده کنند.

• قابلیت اجرای اهداف تبلیغاتی

با اضافه کردن یک کیوآرکد می‌توانند تبلیغات خود را به صورت تعاملی انجام دهند و از مخاطبین هدف خود ورودی بگیرند. این رسانه‌ها حالا می‌توانند با کمک کیوآر کدها رقابت کنند و از مردم بخواهند برای یک رویداد ثبت‌نام کنند، یا ازیک تبلیغ بازخورد بگیرند.

به عنوان مثال، یک کمپین تبلیغاتی مبتنی بر کیوآر در ۲۰۱۰ در پارک مرکزی نیویورک برگزار شد. کیوآر کدها روی تابلوها در مکان‌های مختلف پارک قرار داده شده‌ بودند. وقتی کیوآر کدها را اسکن می‌کردید، بازدیدکنندگان وارد یک مسابقه در مورد تاریخ پارک، فرهنگ پاپ، هنر و موسیقی، علوم و زمین‌شناسی می‌شدند.

• پرداخت آسان‌تر

یکی دیگر از مزایای کدهای کیو آر این است که فرایند خرید و پرداخت را بسیار ساده کرده است. برای اسکن کیو آر کدها تنها لازم است دوربین خود را یا برنامه اسکن کد QR را باز کنید و بعد پرداخت را انجام و خرید را کامل کنید.

تحقیق و ترجمه: منیر دادپی